İlk iki yazıda RSI’ın trend dönüşlerini tespit etmede nasıl kullanılacağını görmüştük. Madem ki RSI bu kadar önemli bir bilgiyi bize verebiliyor, biz de kullanıcıları olarak bu indikatörün hakkını teslim etmeliyiz. Bu yazıda RSI’ın doğru kullanımına örneklerle bakmaya devam ediyoruz. Ne kadar pratik yaparsak, ne kadar göz aşinalığı kazanırsak o kadar iyi. Pratik mükemmelleştirir. Sevdiğim bir söz var: “Doğru yapana kadar değil, yanlış yapamayana kadar pratik yapın”. Yazının devamında verdiğim grafik örneklerini dikkatle defalarca inceleyin lütfen.

Örneğimiz #AKBNK

İki adet destek noktamızı hızlıca tespit edip destek bölgemizi çiziyoruz ve bu bölgede oluşacak fiyat hareketini takip etmeye başlıyoruz. Gözümüz hem fiyatta, hem RSI’da olacak. Tarihi ileri alalım.

Fiyat destekten iki kez döndü ve RSI pozitif uyumsuzluk verdi. Fiyat desteğe ikinci kez (ikili dip) geldiğinde, RSI bize fiyatın “görece” daha güçlü olduğu bilgisini verdi. Peki şimdi ne yapıyoruz? Hemen alım yapıyor muyuz? Tabi ki hayır. Bir sonraki grafiğe bakalım.

Hemen alım yapmıyoruz çünkü hakim trendimiz düşüş yönünde ve fiyat düşmeye devam edebilir. Şimdi trend çizgisinden gelecek tepkiyi bekliyoruz. Trading’in %20’si almak, %20’si satmak %60’ı beklemektir. Avını gözleyen bir aslan gibi bekliyoruz…

Güçlü bir mumla düşen trend çizgisi kırılıyor. Artık işler lehimize döndü. Buradan alım yapılabilir ancak masada bir ihtimal daha var: “Pullback” yani fiyatın önceki destek-direnç ya da trend çizgisine geri gelerek yükselişin “onayını” alması. Bu sık karşılaşılan bir fenomendir. Nitekim öyle de oluyor, görelim:

Artık onay da alındığına göre ihtimaller iyice alımı destekleyecek şekilde gelişti ve karar vermek daha az riskli ve daha kolay hale geldi. İşte biz bunun gibi tertemiz trade fırsatları aramalıyız ve bulduğumuzda tereddüt etmeden harekete geçmeliyiz. Zorlama analizler, fiyat tahminleri yerine bunun gibi “picture perfect”, tertemiz, kabak gibi fırsatların peşinde olmalıyız. Sonrasında neler olmuş bakalım.

Üstteki grafikte görüldüğü gibi güzel bir yükseliş yakalayabiliyoruz. Peki nerede satmalıyız? Aynı stratejiyi uygulayarak trade’den çıkış yerimizi aşağıdaki görelim isterseniz.

Dipleri birleştirerek yükselen trend çizgimizi çizdik. Artık gözümüz bu trend çizgisinde. Sonra fiyatın daha yüksek tepeler, RSI’ın daha düşük tepeler yaptığını farkettik. Bu noktada stratejimiz belli: Trend çizgisinin kırılması halinde hisselerimizi satıp çıkıyoruz. Diyelim ki onay alınan günün sonunda alım yaptınız, trendi sonuna kadar sürerseniz 6,22’den alıp 7,50’den satarsınız bu da 32 trade gününde (45 takvim gününde) %20 kar demek. Bunu da tek bir strateji kullanarak ve borsamızın en büyük şirketlerinden birinde yapmış oldunuz, yani alt pazardaki daha volatil herhangi bir hissede değil. Söylenecek tek şey: Bereket versin!

Baştan sona bir örnek daha yapalım: #VESTL

Sizi Covid-19’un dünyayı ele geçirmeye başladığı, borsada alıcının bulunamadığı panik günlerine götürüyorum. Hep derler ya, krizler içinde fırsat barındırır diye. Herkes endeksin 70 binleri hatta 50 binleri göreceğini söylerken RSI bize bu fırsatı yakalamamıza bakın nasıl yardım ediyor.

En yakın desteklerimizi çizdik ve fiyatın bu bölgeden vereceği tepkiyi beklerken bir yandan gözümüz RSI’da.

Dikkatimizi ilk çeken şey, destek bölgesinde oluşan “uzun gölgeli mum”. Satıcılar destek bölgesinde fiyatı aşağı sürerken burada alıcılarla karşılaşıyorlar ve aralarından bir mücadele başlıyor. Uzun kuyruklu (gölgeli) bu mum, mücadelede net bir galip olmadığını söylüyor. Çünkü mum o günün en düşük değerinden daha yüksek bir değerde kapatmış. (Kuyruğun en dibi o günkü en düşük fiyatı gösterir) Bu aslında tek başına muntazam bir “doji” mumu değil ama o bölgede olan biten hakkında bir fikir veriyor. Pek RSI ne yapmış? Burada bir “dar uyumsuzluk” var. Mumları çizgilerle değiştirerek görelim:

Fiyat aynı bölgede iki kez kapanış yaparken (ikili dip), RSI ikinci kapanışın birinciye göre daha güçlü olduğunu söylüyor. Artık elimizde bir dar uyumsuzluk var. Sonrasını görelim:

Trend çizgimiz oldukça dik, çünkü düşüş çok hızlı oldu. Ancak dik trendlerin sona ermesi daha kolaydır. Çizgimizi çiziyoruz ve gözlemlemeye başlıyoruz.

Elimizde bir dar uyumsuzluk ve kırılmış bir düşen trend çizgisi var. Bu olumsuz piyasa ortamında tek ihtiyacımız olan stratejimize güvenmek ve biraz da cesaret! Sonrasını görelim:

Gördüğünüz gibi stratejiyi harfiyen uygulayarak ve biraz cesaretle müthiş bir ralli yakaladık. Nereden aldık, nerede satmalıyız grafikte görelim:

Yükselen trend çizgimizi çizip fiyatı takip ediyoruz. Trendimiz yükselen olduğundan fiyat daha yüksek tepeler ve daha yüksek dipler yapmakta. Ancak bir noktada fiyat daha yüksek tepeler yapmakta başarısız oluyor (ikili tepe) ve RSI bu noktada negatif uyumsuzluk veriyor. Ardından yükselen trend çizgisi kırılıyor.

Düşen trendin kırılmasının ardından ilk yeşil günün kapanışında almış olsak (10,30) ve yükselen trendin kırılması ile satmış olsak (16.64) %62 karı cebe atmış oluruz. Gördüğünüz gibi trend çizgileri stratejisini ve RSI’ı birleştirerek doğru trade etmek mümkün.

Her trade kararını verirken işlerin ters gidebileceğini de hesaba katmamız gerekir. Piyasa ön görülemezdir ve rüzgar her an tersine esebilir. Durum böyle olunca bir acil durum planı oluşturmak kaçınılmazdır. Stop noktamızı her trade öncesi mutlaka belirlemeliyiz. VESTL örneğinde stop noktamız 1. destek bölgesi olabilir mesela.

Bol bol grafik çalışarak, çizerek bu stratejide ustalaşmaya çalışın. Bruce Lee’nin güzel bir sözü ile noktalıyorum. “1000 hareketi 1 kez çalışandan korkmam, 1 hareketi 1000 kez çalışandan korkarım”.