Bu sorunun yanıtını aramaya başlamadan önce yatırımcı ve spekülatör kavramları üzerine kafa yoralım istiyorum. Borsada, forexte, kripto paralarda kazanç elde etmek amacıyla alım satım yapanlara genelde yatırımcı sıfatı veriliyor. Ancak yaptığınız eylem fiyat dalgalanmalarından (yükseliş ve düşüşlerden) para kazanmak amacıyla yüksek riski kabullenip pozisyon almak ise bunun gerçek adı “spekülasyon“dur. Genelde manipülasyon ile karışıtırılsa ikisi farklı şeylerdir ve spekülasyon yasaldır; manipülasyon yasadışıdır. “Yatırımcı“nın kabul edeceği risk seviyesi ise daha düşüktür. İki kavram arasındaki temel belirleyici fark da bu kabul edilen risk seviyesidir. Yatırımcı, ortalama ya da ortalamanın altında bir risk seviyesi ile tatmin edici bir getiri hedeflemektedir. Riski belirleyen bir çok faktör olduğu gibi zaman (vade) bu faktörlerin başında gelir. Bu nedenle yatırımcı daha uzun vadede daha düşük riske sahip varlıklara (tahvil, bono, uzun süre elde tutulacak hisse senedi, fonlar, ortaklık vb) para yatırırlar. Bu tanım çerçevesinde “küçük yatırımcı” da denilen bizler aslında spekülasyon yapmaktayız.
Tanımımızı yaptığımıza göre bir spekülatör için en doğru para kazanma aracı nedir diye düşünmeye başlayabiliriz. Bizler, görece kısa vadede (günler, haftalar, aylar içinde) ana paramızın bir kısmını (bazen tamamını) kaybetmeyi göze alarak günler, haftalar, aylarla ifade edilen vadelerde para kazanmayı hedefliyoruz. Bu sebeptendir ki hesap açtığımız aracı kurumlar, bankalar bize günlük veya haftalık hisse önerisi veren bültenler göndermektedir. Şu çok açıktır ki bu bültendeki tavsiyeler tamamen teknik analize dayanmaktadır ve içinde teknik destek ve direnç fiyatları içerir. Yine ironiktir ki adına da yatırımcı bülteni derler…
Bir spekülatör için en uygun aracın teknik analiz olduğunu düşünüyorum. Doğru anlaşıldığında ve kullanıldığında teknik analiz görece kısa vadede yüksek getiri sağlayabildiği görülmektedir. Teknik analizin çıkış noktası olan Dow Teorisine göre piyasa katılımcıları rasyoneldir ve ihtiyacımız olan tüm bilgi (bilanço, nakit akışı vs) ve beklenti (birleşme, iş geliştirme, pazar payı büyümesi, enflasyon vb) fiyata yansımıştır. Teknik analizin özü bu fiyat hareketlerini doğru yorumlayabilmektir.
Bilginin eş zamanlı yayılmadığını, kurumsal yatırımcıların bilgiye erişim konusunda ciddi avantajları olduğunu düşünürsek bilgi kovalamak (ve bunu doğru analiz etmeye çalışmak) yerine fiyatı ve işlem hacmini yorumlamaya çalışmak bizim için ilk seçenek olmalı.
Son Söz…
Temel analize tamamen göz ardı edilmeli demiyorum, temel analizdeki avantajlar ve dezavantajlar fiyata yansımış mı ona dikkat etmeli diyorum. Kurumsal yatırımcının ilgisini çekmeyen kar artışı, yatırım, birleşme, beklenti bize para kazandırmaz. Şunu aklımızda tutalım ki biz Türk Hava Yolları A.Ş.’ye ortak olmuyoruz; THYAO hissesini aldığımız fiyattan daha yüksek bir fiyata satmaya çalışıyoruz ve yine cebimizi düşünerek ekonomi sınıfında seyahat etmeyi tercih ediyoruz 🙂
