Hisse senetlerinin fiyatı neden yükselir ya da düşer? Bir hisseyi değerli kılan şirketin geçmiş performansı, kasasındaki döviz miktarı ya da sattığı ürünlerin kalitesi olabilir mi? Bilançodaki bol sıfırlı pozitif rakamlar mı fiyatı yükseltir? Peki ya beklentiler? Yoksa bir formasyonun tamamlanması, direnç/destek fiyatının geçilmesi midir asıl sebep?
Belki de bu soruların yanıtlarını hiç düşünmediniz belki de bunlar arasından birden fazla sebep gösterebilirsiniz.
Eminim bazılarınızın aşina olduğu bir konsepttir “Arz – Talep”. Bir hissenin fiyatını asıl yükselten şey talebin arzdan fazla olmasıdır. Diğer bir deyişle alıcıların satıcılardan daha “istekli” olmasıdır. Alınan lotun satılandan daha fazla olmasından bahsetmiyorum, çünkü piyasada alan kadar satan da vardır. Yani hisseler, fiyat düşerken ya da yükselirken sadece el değiştirirler, toplam hisse miktarı değişmez. Arz talep konusu iktisatçıların bolca kafa yorduğu “Mikroekonomi” alanına giren, bu yazının konusu olamayacak kadar geniş bir mevzu. O sebeple burada bırakalım.
Hissenin fiyatını yükselten, yatırımcı ilgisidir. Bir şirket bilançosunun dört dörtlük olması hisse fiyatını yükseltmeye tek başına yeterli değildir. Al – Sat tuşuna basanlar kağıt üstündeki bu rakamlar değildir. Fiyatın yükselmesi için yatırımcı kitlelerinin o hisseyi almaya istekli olmaları gerekir. Aynı şekilde, borç içinde yüzen, davalık bir şirketin tavan tavan gittiğine şahit olmuşsunuzdur. Şirket/marka değeri ile borsada işlem gören anlık hisse fiyatı tamamen farklı şeylerdir.
Hastalığınızı iyileştiren gittiğiniz doktor değil; doktorun yazdığı ilaçları zamanında içmenizdir. Arabayı hızlandıran kaputun altındaki motor değil; ayağınızla gaza basmanızdır. Kilo vermenizi sağlayan günlük diyet listeniz değil; o listeye harfiyen uymanızdır.
Büyük yatırımcılar, kararlarını elbette temel analize dayalı veriler ışığında verirler (Makroekonomik analiz, rasyo analizi, sektör analizi vb). Bu da yetmez, şirket hakkında olumlu ya da olumsuz bir beklenti içine girerler. Meşhur deyişle “Borsada beklentiler alınır, gerçekler satılır.” Hızlı büyüyen şirketlerin büyüme hızı bir süre sonra yavaşlar. Bilanço hala çok güçlüdür, şirket muazzam karlar elde etmektedir ancak beklenti sona ermiştir ve hisseler elden çıkarılmaya başlanır. Alın size hisse fiyatı düşen harika bir şirket!
Piyasanın büyük oyuncuları yukarı ya da aşağı yönlü trend oluşturabilecek kadar kadar paraya, alım satım kararlarını zamanında ve doğru şekilde verecek kadar “premium” haber ve bilgi kaynağına sahiptirler. Şirket içinden bilgi alabilirler, kanun, teşvik vb. haberlerin detaylarına bizden önce ulaşabilirler, şirket hakkında olabilecekleri bizden daha önce ve doğru analiz edebilirler. Bir KAP haberini bizden farklı yorumlamaları halinde, haber ne kadar kötü ya da iyi görünürse görünsün, zarar eden biz oluruz.
Fiyat hareketi (mumlar, trend çizgileri, destek-dirençler) büyük piyasa oyuncularının ayak izleridir. Bizim işimiz büyük yatırımcının ayak izlerini takip etmek, bir strateji dahilinde olabildiğince erken trene binmek ve zamanında trenden inmektir.
